Iets meer dan twaalf maanden geleden verloor Manchester United, het Manchester United, thuis met 3-0 van Bournemouth. Zonder een belachelijke VAR-beslissing zou het 4-0 zijn geweest.
Tijdens de donkere wintermiddag in Manchester waren spikkels groen en goud te zien onder de 70.000 thuisfans die – zoals ze altijd doen – Old Trafford vulden. De kleuren van oprichters Newton Heath, gedragen uit protest tegen de meest impopulaire eigenaren in het voetbal.
Tijdens weer een andere herinnering aan hoe ver een van de reuzen was gevallen (ze hadden thuis al verloren van Brighton en Crystal Palace), klonken er regelmatig gezangen tegen de verachte Amerikanen.
Van het openhartige: 'We willen Glazers eruit' tot het meer expliciete 'Bouw een vreugdevuur', vijandigheid jegens de wegblijvende familie, die de club in de eerste deal van de eeuw in 2005 kocht, het met schulden belastte en het gebruikte als bijna twintig jaar lang een persoonlijke geldautomaat had gehad voordat deze in de tweede deal van de eeuw eerder dit jaar opnieuw werd uitgemolken, was luid en duidelijk.
Na de wedstrijd sprak Gary Neville namens velen van hen. 'Het is aan de Glazers', zei hij, en schetste hun voortdurende 'ultieme mislukking'.
Eerder vorig jaar waren er protestmarsen geweest, een constant thema in het tijdperk van ellende dat geld wegtrok en dividenden wegveegde.
In 2021 werd de thuiswedstrijd van United tegen Liverpool afgelast toen 200 fans de grond in gingen in de nasleep van de ingestorte plannen voor de Europese Super League, die, niet verrassend, aanvankelijk werden gesteund door de Glazers.
Buiten hadden duizenden groene en gouden fakkels afgeblazen. Sinds 2005 is er zelden een wedstrijd voorbijgegaan zonder dat de supporters hun gevoelens kenbaar maakten.
En toen, rond de jaarwisseling, veranderde dat allemaal. In februari maakten Sir Jim Ratcliffe en zijn INEOS officieel bekend dat ze mede-eigenaar waren en £1,25 miljard betaalden voor een aandeel van 27,7 procent in een club die de Glazers voor £790 miljoen in zijn geheel hadden gestolen.
Ratcliffe, een levenslange supporter uit het nabijgelegen Failsworth en de rijkste man van Groot-Brittannië, zou de controle over de voetbalactiviteiten overhandigen. Naarmate de zaken zich ontwikkelden, kreeg hij de sleutels van vrijwel al het andere.
Het is een hobbelige rit geweest. Er was een onwaarschijnlijke overwinning in de FA Cup-finale op City, maar er was meer pijn dan plezier. Ratcliffe, die niet zonder reden van raadshuis tot leider van de sector was opgeklommen, was geschokt door de boeken van de club. Ondanks recordinkomsten verdiende United lang niet wat ze zouden moeten verdienen.
Een groot en vaak wreed scala aan kostenbesparende maatregelen volgde. Ongeveer 250 personeelsleden werden ontslagen, het kerstfeest werd afgelast en de gehandicapte supportersclub kreeg te horen dat het budget van £ 40.000 zou worden gehalveerd.
Erik ten Hag werd gesteund en vervolgens ontslagen, terwijl de geprezen nieuwe sportief directeur Dan Ashworth langer met tuinverlof doorbracht dan hij in zijn rol deed, en vervolgens werden de ticketprijzen verhoogd.
Nu ligt de focus ineens op Ratcliffe en INEOS. Bij de laatste thuisnederlaag van United, een verpletterende 3-2 nederlaag tegen Nottingham Forest, klonk er boegeroep, maar het anti-Glazer-sentiment was nauwelijks hoorbaar.
Op talkSPORT vragen bellers of Ratcliffe weet wat hij doet en ondervragen ze niet de nog steeds meerderheidsbelangrijke, nieuwe stille eigenaren. Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan zijn ze misschien nauwelijks in staat de glimlach van hun gezicht te vegen.
Ja, INEOS heeft in het begin fouten gemaakt, maar dit is een erfelijk probleem, en degenen die verantwoordelijk zijn voor het op de knieën krijgen van deze geweldige club lijken niet langer verantwoordelijk te worden gehouden.
De tekenen waren er vanaf dag één. Nadat ze een deal hadden gesloten waarbij ze £ 525 miljoen aan schulden moesten betalen voor hun aankoop, vertrokken de Glazers naar het noorden, van Londen naar Manchester, om uiteindelijk aan een tournee door Old Trafford te beginnen.
Maar, in een stap die bijna twintig jaar later zeer symbolisch lijkt, hebben bronnen onthuld dat ze eerst een omweg hebben genomen.
Voordat ze de enorme kathedraal bezichtigden waarvan ze nu de sleutels hadden, een herkenningspunt van het spel dat voor honderden miljoenen mensen over de hele wereld herkenbaar is, kozen ze ervoor om uit te wijken naar het hoofdkantoor van een mobieletelefoonbedrijf op een industrieterrein in Berkshire.
Destijds was Vodafone de shirtsponsor van Manchester United, en de Amerikanen – die vervolgens te maken zouden krijgen met de beschuldigingen dat de commerciële groei boven al het andere (inclusief voetbal) zou gaan – wilden gedag zeggen. Begin zoals je wilt doorgaan.
Toen ze eenmaal in Manchester waren aangekomen, ontmoetten ze leidinggevenden en aten ze in de Platinum Suite, maar het nieuws over hun komst had zich verspreid en buiten verzamelde zich al snel een boze menigte. Ze vertrokken achterin een politiebusje, bekogeld met stenen.
Voorafgaand aan een eerste interview met MUTV werd duidelijk gemaakt dat ze weinig konden zeggen dat de fans voor zich zou winnen. Dat het onverdedigbare niet verdedigd kon worden.
Volgens insiders, die niet bij naam genoemd willen worden, was de aanpak in de beginjaren laissez-faire. 'Iedereen dacht dat ze het zouden omgooien en er maar een paar jaar zouden blijven', zei er een. 'Geen geluk.'
Een ontevreden groep fans die beloofden nooit een voet op Old Trafford te zetten voordat de Glazers weg waren, richtten rebellenclub FC United op. Het bestaat nog steeds en trekt nog steeds menigten van bijna 2.000 mensen.
Chief executive David Gill kreeg de taak een aanspreekpunt te zijn voor Joel Glazer, het meest betrokken familielid. Terwijl Joel het laatste woord had over de transfers, moest de as Gill-Sir Alex Ferguson aan de slag, en het succes op het veld ging door.
In 2013 vertrok Gill en alles veranderde. Executive vice-voorzitter Ed Woodward stapte in de rol van chief executive.
De commerciële kant nam het over. Voordat de club in 2012 aan de New York Stock Exchange werd genoteerd, had Woodward potentiële kopers van aandelen in de VS verteld 'dit niet als een sportaanbod te beschouwen… dit is een digitaal mediaspel'.
Er werd gehoopt dat het ingezamelde geld de schuld zou blijven afbetalen, die op de balans bleef staan en die onderworpen was aan oogstrelende rentebetalingen. Dat was het niet.
De Glazers raakten meer betrokken. Facturen boven bepaalde bedragen moesten worden afgetekend door Joel Glazer. 'Als we een schoonmaker nodig hadden in de North Stand, moest Joel groen licht geven', herinnert een ex-medewerker zich.
Het bezit moest worden gezweet. Er werden grote middelen op de commerciële afdeling gestoken en de deals stroomden meedogenloos binnen, zoals de regen in Manchester. Niets was verboden terrein. Officiële matras- en kussenleverancier, percussietherapie, elektronische stylingpartners enzovoort.
Hierdoor groeide de omzet snel en wordt United binnen het voetbal gezien als pionier op dit front. Maar de marges daalden, niet in de laatste plaats dankzij het groeiende personeelsbestand.
Ferguson had zijn spelers consequent verteld dat ze, voordat ze het veld betraden, moesten onthouden dat ze niet alleen de fans vertegenwoordigden, maar ook de 600 personeelsleden die daar werkten.
Dat cijfer was bijna verdubbeld voordat Ratcliffe arriveerde. 'Ik ging daarheen niet lang voordat INEOS binnenkwam', zei een ex-speler. 'Het personeel zat er als sardientjes in. De kantoren op Old Trafford waren niet groot genoeg voor hen.'
In 2014, hetzelfde jaar waarin patriarch Malcolm stierf, verdienden de Glazers £ 129 miljoen door nog eens 12 miljoen aandelen te verkopen. De bank- en advieskosten rond de verkoop kwamen uit de kas van de club. Schandalig genoeg volgde niets van het verdiende geld.
Twaalf maanden later bleek dat de zes kinderen, niet tevreden met de gang van zaken, elk jaar via een dividendsysteem £ 15 miljoen in hun zak moesten steken. Geen enkele andere Premier League-club had een dergelijk systeem.
Het dividend was omstreden, en dat wisten ze.
Mail Sport begrijpt dat het communicatieteam sterk werd aangespoord om elk teken ervan door de Glazers te begraven. Toen de cijfers elk kwartaal openbaar werden gemaakt, leken ze dicht bij de bodem.
United-fans met een scherp oog voor cijfers, zoals hoofd investeringen Andy Green, en voetbalfinanciëngoeroe Kieran Maguire, waren de vloek van de betrokkenen toen ze de cijfers doorzochten en de betalingen opgraven.
Dat melken ging door. In 2017 zijn meer aandelen verkocht. Opnieuw pakte de club de rekening voor de verkoop ervan, terwijl de Glazers het geld kregen. Na de overeenkomst met Ratcliffe stemden de Glazers in met een bevriezing van de dividenden voor drie jaar. Weinigen zouden het aan zich voorbij laten gaan om ze stilletjes verderop opnieuw op te starten.
In de tussentijd werden er af en toe facelifts uitgevoerd in het afbrokkelende Old Trafford, maar het stadion, ooit een van de mooiste van het land, begon in verval te raken.
'Als ze elk jaar £40 miljoen hadden uitgegeven, zou het nog steeds een van de beste terreinen van het land zijn', zei een insider. 'In plaats daarvan valt het uiteen en maakte het niet eens deel uit van het bod op de euro.'
Ook op het veld was er sprake van verval. Na het vertrek van Ferguson in 2013 stelden de Glazers vijf managers aan, die vaak van het ene uiterste naar het andere slingerden. Er is al meer dan tien jaar geen Premier League-titel meer geweest.
Zes jaar gingen voorbij zonder zilverwerk. Er is geld uitgegeven aan spelers, maar er is geen overkoepelende strategie. De verspilling was verbazingwekkend en de rekrutering verschrikkelijk.
Dat zouden ze nooit zeggen, omdat de relaties hartelijk zijn, maar Ratcliffe en zijn team erfden niets minder dan een dure mand met een geweldige commerciële afdeling. Op 72-jarige leeftijd is dit een man met haast. Hij wil resultaten zien in zijn eigen leven en niet in dat van iemand anders.
Hoewel de optiek verschrikkelijk was, schetst het brutale vertrek van Ashworth een duidelijk beeld van hoe de dingen zijn veranderd. 'Bij de Glazers hadden ze de neiging dingen uit te stellen en op dingen te gaan zitten', legde een bron uit. 'Je kunt niet zeggen dat de zaken nu niet dynamischer zijn.'
Ontslag is altijd pijnlijk en er bestaat een gevoel van acceptatie dat sommige ontslagen met meer gevoel hadden kunnen worden afgehandeld. Bezuinigingen op de bredere begrotingen, waaronder het annuleren van het Kerstfeest en het ontnemen van Wembley-privileges voor veel medewerkers, lijken onnodig.
Maar INEOS beweert het tegenovergestelde. Dat ze nodig zijn omdat een club met de inkomsten van United geld moet verdienen en niet moet verliezen. Het uitgeven van bijna £1 miljard aan het aflossen van een historische schuld heeft niet geholpen.
'Jim is hier niet om geld te verdienen en dat is het grote verschil', zei een bron dicht bij de onderhandelingen. 'Het is nu eerst voetbal. Alles is erop gericht succesvol te zijn op het veld. Dat kunnen ze bij Manchester United al lang niet meer zeggen.'
Het is een terecht punt. Donderdag bevestigde de Amerikaanse Securities and Exchange Commission de laatste betaling van de 300 miljoen dollar die Ratcliffe had beloofd te investeren na zijn deal. Het is ook lang geleden dat er geld van een eigenaar naar binnen ging, in plaats van eruit.
Terwijl sommige United-fans opgelucht waren dat de Glazers kozen voor een lokale, in plaats van wat in feite een natiestaat was, hadden anderen het gevoel dat ze opnieuw hun eigen portemonnee vóór de belangen van de club hadden gezet.
Zoals het recente stuk van Mail Sport uit Doha schetste: als ze hadden gekozen voor het bod van Sheikh Jassim op de hele club, die het op iets minder had gewaardeerd dan het bod van Ratcliffe voor een kwart van de aandelen, dan had dit misschien wel een heel ander jaar kunnen zijn geweest.
De Qatarezen hadden het geld klaarliggen om een nieuw stadion te bouwen. De schuld zou op dag twee worden opgeheven. De Glazers zouden verdwenen zijn.
In plaats daarvan lijkt elk nieuw stadion sterk afhankelijk te zijn van publieke financiering voor infrastructuur, waarbij een beslissing over wat te doen waarschijnlijk pas volgende zomer zal gebeuren. De schuld blijft bestaan, net als de Glazers.
En hier is de kicker. Een belangrijke verandering sinds de betrokkenheid van Ratcliffe is het verzachten van het lawaai tegen hen. Maar nog beter: als Ratcliffe en zijn luchtafweergeschut-generaals dit schip omdraaien en het in succesvolle wateren varen, zal het de club waardevoller maken – en de Glazers bezitten nog steeds meer dan de helft ervan.
Comments